Door Anneke Boonstra
Werd dat dan gedaan in de ijzertijd? Toen ik 40 jaar geleden in een Brabants dorp kwam wonen, smeerden boeren hun weipalen nog in met ossenbloed om het rotten tegen te gaan, werd me verteld. En wat denk je van het uitbranden van kano's? Zouden ze op zo'n manier ook niet gemerkt hebben dat ingebrand hout beter bestand was tegen rot? Niemand die het weet. Het lijkt me haast van wel, maar niemand die het weet.
Het bouwen van huizen is een vreselijke grote klus, dus ga je als je elke 10 jaar een nieuw huis moet bouwen, toch zeker nadenken over zulk soort bescherming tegen rottend hout? Niemand die het weet. Wij hebben in ieder geval de kano’s ingesmeerd met houtteer, dat we zelf maakten. We hebben ook proeven gedaan met het inbranden van hout, om op zijn minst te zien of het dan langer meegaat.
Experiment bij de schapenboerderij
De middelste staander (doorsnede 16 cm) van de westkant van de binnenste rij is ongeveer 3 mm ingebrand op 9-8-1983. Vervolgens is hij op 10-8-1983 in de grond gezet. De middelste staander (doorsnede 12 cm) van de noordkant in het leefgedeelte van de binnenste rij is 5 mm ingebrand op 10-8-1983. De paal (doorsnede 10 cm) daar ten westen van is ongeveer 10 mm ingebrand op 10-8-1983.
Onze vraag was: rot een staander eerder weg zonder inbranden? Is de diepte van inbranden relevant?
Bij de smidse hebben we alle staanders aangebrand. Dat was in 1990. We gebruikten vierkant gedisseld hout van de (Amerikaanse) eik. Dus eik met alleen kernhout.
Sommige staanders hebben we maar 0,2 cm dik aangebrand, anderen 0,5 cm. In ieder geval bleek 0,5 cm beter. Dat blijft iets langer goed. Maar de soort hout is veel belangrijker. Hier gebruikten we Amerikaanse eik, omdat we voor weinig geld geen ander hout konden krijgen. Amerikaanse eik heeft geen kernhout en rot veel eerder. Vooral net op de grens van boven en onder de grond. Daar zijn meer weersinvloeden (vocht).
Foto 1: Zo ziet onze experimenteel gebouwde smidse eruit.
Foto 2: Hier zie je de palen in de grond staan.
Foto 3: Hier gaan de aangebrande palen de grond in.
